Nieuwsbericht | 03-06-2024 | 11:06
Stalking, kindermishandeling, draaideurcriminelen, partnergeweld: dit zijn slechts enkele van de problemen die vallen onder de overkoepelende paraplu genaamd “Straf met Zorg.” Deze benadering biedt bescherming aan een groeiende groep mensen die moeite heeft zich staande te houden en vaak kampt met complexe problemen op meerdere leefgebieden, zoals financiële problemen, psychische problematiek, verstandelijke beperking en middelenverslaving. Of een combinatie daarvan.
Mensen met dergelijke problemen komen vaak in aanraking met het strafrecht. Het Openbaar Ministerie (OM) vindt het belangrijk dat deze verdachten een passende straf krijgen, dat recht wordt gedaan aan slachtoffers en dat herhaling van crimineel gedrag zoveel mogelijk wordt voorkomen. Het OM werkt hiervoor samen met partners als politie, Reclassering, Kinderbescherming en Veilig Thuis. In de Week van de Straf met Zorg (3 t/m 7 juni) komen verschillende OM-collega’s aan het woord over wat Straf met Zorg in hun dagelijks werk betekent.
Levensloopaanpak
Madeline Sanders, beleidsadviseur: “Voor verdachten die hardnekkig het criminele pad blijven bewandelen, is het bewerkstelligen van een gedragsverandering belangrijker dan louter afstraffen. Daarin voorziet de levensloopaanpak: meerdere organisaties bieden ondersteuning op verschillende leefgebieden. Problemen zoals drugs- of alcoholverslaving, dakloosheid en schulden worden ketenbreed aangepakt, met het doel dat de criminele carrière ophoudt en de veiligheid in de samenleving toeneemt.”
Het OM kan bijvoorbeeld vragen om oplegging van de ISD-maatregel: plaatsing in een inrichting voor stelselmatige daders. Deze maatregel omvat een periode van maximaal twee jaar, waarin de veroordeelde (al dan niet onafgebroken) in een speciale inrichting verblijft, buiten zijn vertrouwde netwerk. Hierdoor worden prikkels en patronen doorbroken die aanzetten tot crimineel gedrag.
Reclassering
Jasper Boersma, adjunct officier van justitie: “Het OM laat zich bij afwegingen over de voorlopige hechtenis en een uiteindelijke strafeis dikwijls adviseren door deskundigen van de Reclassering. Zij maken een risico-inschatting van het recidiverisico van een verdachte, op basis van de persoonlijke omstandigheden in iemands leven. Op basis daarvan kan de officier van justitie besluiten de rechter te vragen bepaalde voorwaarden te verbinden aan de voorlopige hechtenis of aan het voorwaardelijk deel van de straf.”
Verwarde personen/onbegrepen gedrag
Frank Weijnen, officier van justitie: “Verdachten met psychische problemen die lichte vergrijpen plegen, hebben vaak meer baat bij een zorgtraject dan bij een straf of boete. Als de verdachte een gevaar is voor zichzelf of zijn omgeving, kan sprake zijn van verplichte zorg. De officier van justitie kan de rechter vragen een zorgmachtiging te verlenen om zo verplichte zorg toe te passen. Die zorg kan worden verleend in een psychiatrisch ziekenhuis, maar ook in een polikliniek of thuis.”
Slachtofferrechten
Sarah Speelman, adjunct officier van justitie: “Het OM doet recht aan de belangen van het slachtoffer vanaf het eerste moment dat er contact is met het OM. Slachtoffers hebben steeds meer rechten gekregen in het strafproces, zoals recht op informatie, schadeverhaal en om te spreken tijdens de rechtszaak. Bij ernstige zaken levert het OM meer maatwerk, bijvoorbeeld door de begeleiding van een slachtoffer-coördinator. Als officier van justitie voer ik gesprekken met slachtoffers, neem ik beslissingen over schadevergoeding en vertel ik in mijn requisitoir hoe ik vind dat de rechter zou moeten oordelen over bijvoorbeeld een contactverbod.”
Huiselijk geweld
Kirsten Sanders, officier van justitie: “Eens in de acht dagen wordt een vrouw omgebracht, vaak door haar (ex-)partner. Femicide verloopt volgens een vast patroon van controleren, isoleren en vernederen, met een toename van geweld. Wanneer de vrouw de relatie wil beëindigen, accepteert de man dat vaak niet, met fatale gevolgen. Het is belangrijk om zo’n toxische relatie tijdig te herkennen, door mensen in de omgeving van het slachtoffer, maar ook door politie en OM, zodat we deze vorm van fataal huiselijk geweld kunnen terugdringen.”
Meer weten? Neem een kijkje op om.nl/onderwerpen/straf-met-zorg.
