Incident en directe gevolgen
Op de Helperzoom in Groningen heeft in de nacht van zondag 26 mei op maandag 27 mei rond 0:30 uur een schietincident plaatsgevonden. Hierbij is een 24-jarige vrouw uit Groningen overleden nadat een agent zich genoodzaakt zag te schieten vanwege een ernstige bedreiging.
Een buurvrouw van de door politie doodgeschoten vrouw hoorde gegil tijdens het incident. “Ik was nog wakker, want ik kon niet slapen,” vertelde ze. De betrokken agenten raakten niet gewond en zijn opgevangen op het politiebureau, waarbij team collegiale ondersteuning is ingeschakeld.
Onderzoek door Rijksrecherche
Op de plaats delict is uitgebreid onderzoek gedaan. De Rijksrecherche, een opsporingsdienst die deel uitmaakt van het Openbaar Ministerie, is in kennis gesteld en zal het incident onderzoeken. Dit is standaardprocedure bij vuurwapengebruik door politiefunctionarissen met letsel of dood tot gevolg.
Wanneer mag de politie schieten?
Bij een gevaarlijke situatie probeert de politie altijd te de-escaleren. De agent gebruikt eerst zijn stem om de verdachte iets te laten doen of niet te doen. Als dit niet lukt, waarschuwt de agent, als dat mogelijk is, dat hij geweld gaat gebruiken. Bij het besluit om geweld te gebruiken, weegt de agent af welk geweldsmiddel het meest proportioneel is.
Een agent kan zijn dienstpistool gebruiken als hijzelf of een ander persoon in levensgevaar is. In uiterste gevallen kan hij richten op de romp van een persoon om deze direct uit te schakelen. Richten op de benen is in deze situaties niet effectief en kunnen er onschuldige slachtoffers vallen. Deze situaties vallen meestal onder noodweer, waarbij een rechter achteraf bepaalt of er sprake was van noodweer.
Een agent mag ook zijn vuurwapen gebruiken bij de aanhouding van iemand die verdacht wordt van een ernstig feit, waarbij hij op de benen van de verdachte richt.
Gebruik van stroomstootwapens: de Taser X2
Een relevante vraag is of een stroomstootwapen, zoals de Taser X2, een betere keuze had kunnen zijn in deze situatie. Tasers worden gebruikt om verdachte personen tijdelijk uit te schakelen zonder dodelijke gevolgen, wat ze in bepaalde situaties tot een aantrekkelijk alternatief maakt voor vuurwapens.
Tasermogelijkheden:
- De-escalatie: Tasers kunnen snel een verdachte immobiliseren, wat verdere escalatie kan voorkomen.
- Veiligheid: Het gebruik van een Taser vermindert het risico op dodelijke afloop, zowel voor de verdachte als voor omstanders.
- Proportionaliteit: In situaties waar levensgevaar minder evident is, kan een Taser een meer proportionele geweldsmiddel zijn.
Afwegingen voor de agent
Bij het gebruik van geweld moet de agent snel inschatten welke methode het meest effectief en proportioneel is. Factoren zoals de onmiddellijke dreiging, de omgeving, en de afstand tot de verdachte spelen een rol. In sommige situaties kan de tijdsdruk of de aard van de bedreiging het gebruik van een vuurwapen rechtvaardigen boven een Taser.
Conclusie
Het incident aan de Helperzoom roept vragen op over de keuze van geweldsmiddelen door de politie. De inzet van een Taser X2 had mogelijk een minder dodelijke uitkomst kunnen hebben, mits de omstandigheden dit toelieten. De Rijksrecherche zal moeten onderzoeken of de keuze voor het vuurwapen proportioneel en noodzakelijk was in deze situatie.
