Zonnepaneelbezitters die nu een nieuw energiecontract moeten afsluiten, komen voor een bijna onmogelijke puzzel te staan. Sinds energieleverancier Vandebron vorig jaar terugleverkosten introduceerde, brengen steeds meer leveranciers kosten in rekening aan mensen met zonnepanelen.
Daardoor zijn energiecontracten bijna niet meer met elkaar te vergelijken. Bij de ene energieleverancier betaal je kosten gebaseerd op de hoeveelheid stroom die je teruglevert, en bij het andere bedrijf betaal je een hoger leveringstarief. Er zijn ook nog leveranciers die geen kosten in rekening brengen.
De verschillen tussen energieleveranciers zijn daardoor nu erg groot, blijkt uit een analyse van NU.nl. Bij bedrijven die nog geen terugleverkosten rekenen, krijgen zonnepaneelbezitters vaak nog geld terug. Maar bij energiebedrijven die wel kosten rekenen, ben je soms juist honderden euro’s per jaar kwijt.
“Veel zonnepaneelbezitters voelen zich gepakt en onzeker”, vertelt Valeska Hovener van Vereniging Eigen Huis. “Door de salderingsregeling was het financieel al snel aantrekkelijk om in zonnepanelen te investeren. Maar door de terugleverkosten vragen mensen zich af of ze goed hebben gedaan aan hun investering.”
Zonnepaneelbezitters zijn nog steeds goedkoper uit
Alle maatregelen die energiebedrijven nu nemen, zorgen voor investeringsonzekerheid bij mensen die nog zonnepanelen willen aanschaffen, vervolgt Hovener. “Dat remt de verduurzaming af.”
Toch zijn zonnepaneelbezitters ondanks deze kosten nog steeds voordeliger uit dan mensen zonder panelen, blijkt uit de analyse van NU.nl. Een huishouden zonder zonnepanelen betaalt nu tussen de 850 en 1.275 euro per jaar aan stroom. Dat is gebaseerd op een gemiddeld jaarverbruik van 3.500 kWh elektriciteit.
Mensen met zonnepanelen die 3.500 kWh per jaar verbruiken én 3.500 kWh per jaar terugleveren betalen bij de minst voordelige leverancier door terugleverkosten 263 euro per jaar. Bij energiebedrijven die deze kosten nog niet rekenen, krijg je nog 84 euro per jaar terug.
Bij leverancier Vandebron is dat verschil tussen mensen mét en zonder panelen het kleinste, ongeveer 626 euro per jaar. Bij Essent is dat verschil het grootste, bijna 1.350 euro per jaar voordeel voor de zonnepaneelbezitter.
De tijd dat je geld terugkrijgt is voorbij
Maar het zal waarschijnlijk niet lang duren voordat ook de laatste energieleveranciers terugleverkosten gaan rekenen. Recent hebben namelijk ook Eneco en Vattenfall kosten voor zonnepaneelbezitters aangekondigd.
Daardoor is de tijd dat je aan het eind van het jaar geld kreeg van je energieleverancier binnenkort echt voorbij. Maar doordat je goedkoper uit bent dan mensen zonder panelen, verdien je je investering nog steeds terug. Al duurt dat wel wat langer.
Terugverdientijd loopt uiteen van vijf tot ruim tien jaar
Doordat Essent nog geen terugleverkosten rekent, verdien je bij deze leverancier je panelen in ongeveer vijf jaar terug. Bij Vandebron loopt de terugverdientijd door de terugleverkosten op tot ruim tien jaar. Maar dat is nog steeds korter dan de verwachte levensduur van je zonnepaneelsysteem.
Vandebron en Budget Energie bepalen de terugleverkosten aan de hand van staffels. Als je meer stroom teruglevert, betaal je ook meer kosten.
Greenchoice, Oxxio, Eneco, en Vattenfall rekenen een hoger leveringstarief voor klanten met zonnepanelen. Maar die kosten zijn niet afhankelijk van hoeveel elektriciteit je teruglevert. Dat pakt in deze berekening iets gunstiger uit voor zonnepaneelbezitters dan de staffels van Vandebron en Budget Energie.
De terugleverkosten die steeds meer energieleveranciers rekenen is het antwoord van energieleveranciers op het niet afschaffen van de salderingsregeling
Dankzij die regeling kunnen zonnepaneelbezitters hun energieverbruik wegstrepen tegen hun eigen opwek. Als je meer opwekt dan dat je verbruikt, kreeg je voor de teruggeleverde stroom zelfs een vergoeding van de energieleverancier.
Door de salderingsregeling zie je de echte stroomprijs niet
“De salderingsregeling heeft de markt buitenspel gezet”, zegt lector energietransitie Jeike Wallinga van de Hogeschool Windesheim. “Deze regeling was een cadeautje voor zonnepaneeleigenaren.”
De salderingsregeling maakt volgens Wallinga dat je het elektriciteitsnet kunt gebruiken als een gratis batterij. Je wekt stroom op in de zomer en gebruikt het in de winter. Maar er moet altijd evenwicht zijn op het elektriciteitsnet, waarbij evenveel stroom wordt gebruikt als wordt opgewekt. Het stroomnet zelf kan dus helemaal geen elektriciteit opslaan.
“Maar als je die ‘batterij’ (salderingsregeling red.) weghaalt, dan krijg je de echte prijs voor stroom.” onderstreept Wallinga. “En die prijs is op dagen met veel zon negatief.”
Die negatieve prijzen zijn de reden dat energiebedrijven nu terugleverkosten rekenen. Het nieuwe kabinet wil dat de terugleverkosten verdwijnen zodra de salderingsregeling wordt afgeschaft. Dat staat gepland voor 2027. Maar Wallinga betwijfelt of de terugleverkosten gaan verdwijnen.
Regels worden tussentijds veranderd
De Vereniging Eigen Huis hekelt de situatie waarbij de regels tussentijds worden veranderd. Mensen investeren volgens de vereniging met bepaalde verwachtingen in zonnepanelen. Maar daarna verandert de situatie en is ook de uitkomst van de rekensom weer anders.
“De regering moet duidelijkheid en zekerheid geven”, onderstreept Hovener van Vereniging Eigen Huis. “Maar tegelijk is het niet allemaal negatief.”
“Als jij investeert in zonnepanelen, is dat een uitstekende verduurzaming. Het is niet zo dat je geld weg is”, vervolgt Hovener. “Je wekt je eigen energie op en verbruikt dat als de zon schijnt. Dat drukt je energierekening vaak fors en maakt je minder afhankelijk van energiebedrijven.”